نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محسن طبسی

دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

حضور زنان در سینمای ایران موضوعی چالش‌برانگیز است. سینما یکی از ابزارهای فرهنگ است و از همین‌روی، شخصیت‌پردازی و ارایۀ تصویر مناسب می‌تواند بر انتظار جامعه از زنان و نیز متقابلاً بر انتظارات زنان از خود و جامعه‌ تأثیر بگذارد. وقایع مهم اجتماعی نیز تأثیر بسیاری بر سینمای ایران گذاشته‌اند. زن نیز تحت تأثیر این تغییرات به‌صورت‌های مختلفی تصویر شده است. بنابراین مسئلۀ اصلی در این پژوهش، چگونگی بازنمایی تصویر ارایه ‌شده از زنان ایرانی بوده است؛ فارغ از این‌که این تصویر واقعی یا دگرگون‌شده است. بدین‌منظور به‌تحلیل محتوای شخصیت اول زن فیلم‌های ایرانی (پس از انقلاب اسلامی) پرداخته شده است. چهار دورۀ تاریخی شامل دوران انقلاب و دفاع مقدس، سازندگی،‌ اصلاحات و اصول‌گرایی مورد توجه قرار گرفته و فیلم‌های منتخب از هر دوره، در سه محور تصویر اقتصادی، فرهنگی و سیاسی اجتماعی زنان بازبینی شده‌اند. مطالعه نشان می‌دهد که از نظر تصویر اقتصادی حدود هفتاد درصد زنان از طبقۀ متوسط و بالای جامعه بوده‌اند؛ تقریباً یک‌سوم زنان، شاغل و حدود چهل درصد آن‌ها دارای استقلال مالی بوده‌اند. به‌لحاظ تصویر فرهنگی، حدود هفتاد درصد زنان، دارای تحصیلات متوسطه و عالی بوده‌اند. در اغلب موارد، مصرف کالاهای فرهنگی به‌چشم می‌آید و ازنظر تصویر سیاسی اجتماعی زنان ایرانی در حداقل میزان مشارکت‌ به‌نمایش درآمده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• زن
• سینما
• انقلاب اسلامی
• ایران
• سینمای ایران

عنوان مقاله [English]

The Social Image of Iranian Women in Iranian Movies After the Islamic Revolution

نویسنده [English]

• Mohsen Tabassi

Associate Professor, Department of Architecture, Faculty of Art & Architecture, Islamic Azad University of Mashhad, Mashhad, Iran.

چکیده [English]

The presence of women in Iranian movies has been a challenging issue. Since that the movie is an important medium for transferring cultural subjects, a proper image of women can be mutually influenced society and the women themselves. The important social incidents such as the Islamic revolution, eight years of holly defense, and changing the predominant social paradigms also have a significant effect on Iranian movies. Under these conditions, Iranian women, as a considerable part of Iranian movies, have been appeared in different forms. The main idea for this research is the study about the circumstance of the Iranian women presented images. For this aim, the attributive and content analysis methods were used to analyzing the first actress’s character in Iranian movies. Then four periods were considered and some Iranian films were selected in these intervals. The selected movies have been reviewed and the women’s roles are classified into three categories contains economic, cultural, and political- social role. The study shows that in the Iranian movies after the Islamic revolution, from the economic aspects around seventy percent of women were middle-class and upper, almost a third of women, employed, and about forty percent have financial independence. In terms of cultural image, not only about seventy percent of women have secondary and higher education, but also in most cases, the consumption of cultural goods appears. From the view of the political- social image, the Iranian women have been seen at a minimum turnout.

کلیدواژه‌ها [English]

• Woman
• Movie
• Islamic revolution
• Iran
• Iranian movie