نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• میلاد نوریان رامشه ¹
• حامد نوریان رامشه ²
• حوریه دهقان‌شاد ³

¹ کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشکده ارتباطات و مطالعات رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

² جامعه شناسی سیاسی، دانشکده علوم دانشجوی دکتری جامعهشناسی سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

³ استادیار گروه مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی فیلم آژانس شیشه‌ای به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا به جهت نقد گفتمان دولت حاکم در زمان ساخت این فیلم، یعنی دولت سازندگی در سال‌های دهۀ هفتاد است. نویسندگان با بهره‌گیری از تحلیل محتوای کیفی و روش نشانه‌شناسی، ضمن شناسایی مؤلفه‌های گفتمان دولت حاکم، زمینه‌های نقد سیاسی در سینمای دهۀ هفتاد را واکاوی می‌کنند. فیلم آژانس شیشه‌ای نیز با درون‌مایه‌های قدرتمند سیاسی یکی از فیلم‌های شاخص در این زمینه در سال‌های دهۀ هفتاد محسوب می‌شود. این پژوهش نشان می‌دهد نقد گفتمان سیاسی در فیلم حاتمی‌کیا با زبانی صریح علیه سیاست‌های کشور در سال‌های پس از جنگ صورت گرفته و زمینۀ تضادها و قطب‌بندی‌های سیاسی و اجتماعی در کشور مورد کندوکاو قرار می‌گیرد. در این تحقیق، ضمن توجه به چارچوب مفهومی تحلیل گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی و بهره‌گیری از تحلیل محتوای کیفی، برای تحلیل داده‌ها از روش نشانه‌شناسی ساختارگرا استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

• نشانه‌شناسی
• تحلیل محتوای کیفی
• فیلم آژانس شیشه‌ای
• نقد سیاسی

عنوان مقاله [English]

A Criticism of the Hashemi Rafsanjani Government Discourse in the Cinema of the Seventies Based on the Semiotic Analysis of the Film Glass Agency

نویسندگان [English]

• Milad Nourian Ramsheh ¹
• Hamed Nourian Ramsheh ²
• Hourieh Dehghanshad ³

¹ Master of Cultural and Media Studies, Faculty of Communication and Media Studies, Islamic Azad University.

² Ph.D. Student Political Sociology, Faculty of Political Science, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor Department of Cultural Studies, Faculty of Communication Sciences and Media Studies, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study is to examine the Glass Agency movie directed by Ebrahim Hatamikia in order to critique the discourse of the government at the time of making this film, in the seventies. The authors used the method of qualitative analysis of content and, by identifying the components of governmental discourse, explore the contexts of political criticism in cinema in the 1970s. The Glass Agency is also one of the most important films in this area in the 1970s with strong political themes. In the post-war years between Iran and Iraq, he ruled the country with an economic development vision. In the film The Glass Agency, Ebrahim Hatamikia uses this question as a starting point and criticizes the performance of the government. This study shows that the critique of political discourse in Hatamikia’s film is explicitly used against the policies of the country in the post-war years and examines the context of political and social conflicts in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

• semiotics
• qualitative content analysis
• Glass Agency movie
• political criticism