Qajar Period Literature and Critical Point of View on the Problem of Opioid Addiction; (Case Study: Sang-o-Sabo Talk Book)

Document Type : Original Article

Author

Associate Professor Department of Persian Language and Literature, Faculty of Humanities and Arts, Bonab Unit, Islamic Azad University, Bonab, Iran.

Abstract

The critical and awakening literature of the constitutional period did not overlook the pervasive problem of opioid addiction in this era; during this period, works were written that independently critiqued and analyzed this problem and the issues surrounding it; Adib al-Hakma, a constitutional physician, is one such work. In this research, after mentioning the reasons and manifestations of the prevalence of drug addiction in Iran during the Safavid and Qajar periods, we have examined and explained the essential features of prose and critical discourse of this book on the subject of addiction, analytical method, and content description. The following results were obtained from the present study: The prose of the book is a combination of the official prose of the secretary - full of Arabic words and phrases - with newspaper and conversational prose, in the form of neat and continuous sentences; In this work, irony, proverbs, allusions, and allusions have a high frequency. The author takes a critical and sometimes satirical look at the details of many of the tragedies caused by the destructive effects of drugs on the souls and bodies of addicts and the Iranian community; Iran was protesting the widespread cultivation of poppies on Iranian soil, and the satire of some Bengal and opium addicts, are the main topics discussed in the book on the critique of opioid addiction.

Keywords

آذرخش، حسنعلی. (1334). آفت زندگی. تهران: چهر.
آقاجری، هاشم و همکاران. (1391). «علل رواج اعتیاد در جامعۀ عصر قاجار و آثار اجتماعی آن». مطالعات تاریخ اسلام. 4(12). 11-33.
ادیب‌الحکماء، میرزا سلیم. (1380). «تفننات ثلاثه»، دفتر تاریخ: مجموعۀ اسناد و منابع تاریخی. ج2. تصحیح ایرج افشار. تهران: بنیاد موقوفات محمود افشار. 343-377.
اولئاریوس، آدام. (1363). سفرنامۀ آدام اولئاریوس. ترجمه و تحشیۀ احمد بهپور. تهران: ابتکار.
بلوشر، ویپرت. (1360). سفرنامۀ بلوشر. ترجمۀ کی‌کاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.
بهایی، محمد بن حسین. (1386). جامع عباسی: رسالۀ عملیه. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
پرتوی آملی، مهدی. (1397). چکیده‌های تاریخ. تهران: اشاره.
تابش، یعقوب و همکاران. (1396). «پیدایش و شیوع اعتیاد به افیون در عصر صفوی». تاریخ ایران. 21. 1-39.
تاورنیه، ژان باتیست. (1383). سفرنامۀ تاورنیه. ترجمۀ حمید ارباب شیرانی. تهران: نیلوفر.
جنابدی، میرزا بیگ بن حسن. (1378). روضه الصفویه. تصحیح غلام‌رضا طباطبایی مجد. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
خورموجی، جعفرخان. (1380). نزهت الاخبار. تصحیح علی آل داوود. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
دالمانی، هانری رنه. (1335). از خراسان تا بختیاری. ترجمۀ علی محمد فره‌وشی. تهران:  امیرکبیر.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1380). ارزش میراث صوفیه. تهران: امیرکبیر.
رنجبر، محمدعلی و دهقان حسام‌پور، مهدی. (1395). «تجاری شدن تریاک در اقتصاد ایران دورۀ قاجار (1210-1344ق.)». تاریخ  اسلام و ایران. 26(31). 69-97.
شاردن، ژان. (1372). سفرنامۀ شاردن. ج2. ترجمۀ اقبال یغمایی. تهران: توس.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1386). تاریخ قلندریه. تهران: سخن.
صالحی، شعله. (1393). «تاریخچۀ مصرف تریاک در ایران». سلامت اجتماعی و اعتیاد. 1(3). 49-64.
صفا، دبیح‌الله. (1378). تاریخ ادبیات در ایران. جلد 1/5. تهران: فردوس.
فووریه، ژان باتیست. (1395). سه سال در دربار ایران. ترجمۀ عباس اقبال آشتیانی. تهران: پر.
عمادالدین شیرازی، محمود بن مسعود. (1388). رسالۀ افیونیه. تصحیح و تحقیق رسول چوپانی و همکاران. تهران: المعی.
عیسوی، چارلز. (1362). تاریخ اقتصاد ایران. ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: گستره.
کمپفر، انگلبرت. (1360). سفرنامۀ کمپفر. ترجمۀ کی‌کاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.
کیوانی، مهدی. (1392). پیشه‌وران و زندگی صنفی آن در عهد صفوی. ترجمۀ یزدان فرخی. تهران: امیرکبیر.
لوبون، گوستاو. (1334). تمدن اسلام و عرب. ترجمۀ سید محمد تقی فخر. تهران: علمی.
متی، رودی. (1389). «تنباکو در ایران». ترجمۀ حسن زندیه و فاطمه عباسی. تاریخ روابط خارجی. 11(42). 171-192.
مجلسی، محمد باقر. (1362). رسالۀ حدود و قصاص و دیات. تصحیح علی فاضل. قم: نشر آثار اسلامی.
محمودی آزاد. (1386). «اصطلاحات خوش‌نویسی در شعر فارسی دورۀ صفوی».مجموعۀ مقالات خوش‌نویسی. ج1. تهران: فرهنگستان هنر.
مراغه‌ای، زین‌العابدین. (1397). سیاحت‌نامۀ ابراهیم بیگ.ترجمۀ محمدعلی سپانلو. تهران: آگه.
نورعلیشاه ثانی، علی بن سلطان محمد. (1382). ذوالفقار: در حرمت کشیدن تریاک. تهران: حقیقت.
واله اصفهانی، میرزا محمدیوسف. (1372). خلد برین: ایران در روزگار صفویان. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
Volume 4, Issue 7 - Serial Number 7
October 2022
Pages 41-68
  • Receive Date: 09 September 2021
  • Revise Date: 01 January 2022
  • Accept Date: 03 January 2022